Bóng đá hiện đại chứng kiến sự áp dụng các kỹ thuật công nghệ hiện đại, điển hình chính là công nghệ VAR. Vậy VAR là gì, cách hoạt động của VAR ra sao, check VAR là gì? Tất cả những câu hỏi ấy sẽ được Nhà cái Kimsa giải đáp cụ thể ngay trong bài viết sau, mời bạn đọc cùng chú ý theo dõi nhé.
Khái niệm cơ bản: VAR là gì, cách VAR hoạt động như thế nào?
Sau một thời gian được Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) nghiên cứu và phát triển, VAR đã chính thức được ra đời và được áp dụng vào hầu hết các trận đấu lớn. Đây chính là bước đệm lớn cho sự công bằng và minh bạch tuyệt đối của các trận đấu thể thao chuyên nghiệp.

Cơ chế và cách thức vận hành của VAR
VAR (Video Assistant Referee), hay còn được biết đến với tên Việt hóa: công nghệ hình ảnh hỗ trợ trọng tài. Đúng như cái tên, VAR đóng vai trò một công cụ hỗ trợ trọng tài chính đưa ra các quyết định khi cần thiết.
Cơ chế của VAR sẽ gồm 2 phần chính: tổ trọng tài biệt lập trong một căn phòng, và một loạt camera độ phân giải cao gắn xung quanh sân đấu. Các camera này sẽ theo dõi cụ thể từng nhất cử nhất động của trận đấu, trong khi được điều khiển bởi các trọng tài ngồi trong phòng VAR.
Khi trận đấu diễn ra một số các tình huống gây tranh chấp, trọng tài chính (hoặc tổ trọng tài VAR đưa ra tư vấn), sẽ có quyền thực hiện check VAR. Khi đó trọng tài chính sẽ xem lại cận cảnh pha bóng đó dưới nhiều góc độ khác nhau, từ đó đưa ra quyết định cuối cùng một cách chính xác và khách quan nhất.
Khi nào thì trọng tài yêu cầu sử dụng VAR?
VAR là một công cụ cực kỳ hữu ích trong thực tế. Tuy nhiên, sau khi biết được VAR là gì, bạn cũng nên biết rằng không phải lúc nào cũng có thể xin áp dụng công nghệ này.
Theo luật của FIFA, VAR sẽ chỉ được áp dụng trong một số trường hợp đặc biệt sau đây:
- Xem xét công nhận bàn thắng hay không: một số các bàn thắng gây tranh cãi như chạm tay, việt vị, phạm lỗi, … hầu hết sẽ được cân nhắc đưa ra quyết định cuối bằng VAR
- Xử thẻ đỏ trực tiếp / thẻ vàng thứ 2: tình huống dẫn đến việc chơi thiếu người cho 1 trong 2 đội cũng sẽ được phép can thiệp VAR
- Các tình huống xử lý quyết định lỗi: nếu các đội có kiến nghị về quyết định được trọng tài đưa ra, VAR sẽ được áp dụng để trọng tài chính xem xét lại. Nếu thành công, quyết định ban đầu sẽ được sửa đổi
Còn một câu hỏi nữa: Check VAR là gì và muốn check VAR thì cần làm như thế nào? Câu trả lời rất đơn giản, nhất là với những người thường xuyên xem các trận đấu chuyên nghiệp. Trọng tài sẽ tạm dừng trận đấu và đưa ra một kí hiệu hình chữ nhật, đó chính là lúc trọng tài check VAR cho tình huống đó.
Sự quan trọng của VAR trong hệ thống giải đấu chuyên nghiệp
Sau Goal Line, VAR đã trở thành một trong những công cụ thành công bậc nhất được đưa vào áp dụng. Sau những nghi ngờ về việc “VAR là gì mà có thể thay thế sửa được các quyết định trong trận đấu”, giờ đây hầu hết các giải đấu lớn trên toàn cầu đều đã áp dụng công nghệ này.

Theo thống kê trong mùa giải 2022 – 2023 của FIFA, số lượng kiến nghị của các đội cũng như số lời phàn nàn về quyết định trọng tài đã giảm hẳn. Các tình huống phạm lỗi, tiểu xảo chơi xấu cũng đã được loại bỏ đáng kể.
Việc áp dụng VAR tạo ra một sân chơi bóng đá chuyên nghiệp và lành mạnh hơn cho tất cả các giải. Trọng tài chính giờ đây cũng đã được giảm bớt gánh nặng, bởi nếu có tranh chấp xảy ra thì ông vẫn có những công cụ hỗ trợ.
Việt Nam và quá trình tiếp nhận công nghệ VAR
Để bắt kịp với thế giới, liên đoàn bóng đá Việt Nam – VFF cũng đã tích cực thực hiện các phương pháp ngoại giao, chuyển giao công nghệ VAR về Việt Nam. Hiện tại, sân chơi V – League từ mùa giải 2022 – 2023 đã chính thức áp dụng thứ công nghệ này.
Quá trình đào tạo các trọng tài sử dụng công nghệ VAR
Dưới sự giám sát của các kiểm nghiệm viên từ FIFA, đội ngũ những trọng tài có tiếng trong nước đã trải qua khóa học bài bản về cách kiểm soát VAR: từ khái niệm VAR là gì, khi nào áp dụng VAR và cách check VAR như thế nào. Đây là một bước tiến lớn để đưa bóng đá Việt Nam trở nên công bằng hơn.
Những thử nghiệm VAR ban đầu tại V – League
Còn nhớ, V – League các năm luôn tồn đọng những sự cố, những bất bình về cách trọng tài xử lý. Nhiều tình huống sai lầm của các trọng tài thậm chí ảnh hưởng đến kết quả của cả một trận đấu.

Vậy nhưng, tình trạng trên sẽ được cải thiện đáng kể khi VAR đã đến với V – League. Trận đấu đầu tiên áp dụng công nghệ này chính là cuộc đọ sức giữa Viettel và Hồng Lĩnh Hà Tĩnh vào ngày 27/7.
Sau trận đấu này, ban lãnh đạo VFF sẽ trực tiếp kiểm nghiệm quá trình vận hành VAR và hiệu quả đem lại. Hy vọng rằng với công nghệ tân tiến này, bóng đá Việt sẽ trở nên phát triển và công bằng hơn, tránh lặp lại những tồn đọng như tại các mùa giải trước đó.
Lời kết
Và đó là những điều bạn cần biết để trả lời cho câu hỏi VAR là gì. Hy vọng với những thông tin kể trên, bạn đọc đã hiểu hơn về công nghệ này cũng như cách thức nó hoạt động. Hẹn gặp lại bạn đọc tại hệ thống kênh của chuyên mục Thể thao Kimsa với nhiều những bài viết hứa hẹn thú vị và hấp dẫn hơn nữa.